فهرست مطالب

فصلنامه روانشناسی تربیتی
سال دوم شماره 5 (پاییز 1385)

  • تاریخ انتشار: 1385/09/01
  • تعداد عناوین: 8
|
  • علیرضا جعفری، علی دلاور صفحات 1-20

    هدف پژوهش: 

    چون آزمون هوش گودیناف که برای اندازه گیری هوشی کودکان ساخته شده تا به حال در ایران هنجاریابی نشده است، در این پژوهش سعی شده، پس از مطالعه ویژگی های آزمون (پایایی، اعتبار و...) برای آزمون مذکور هنجار مناسب تهیه شود.

    روش نمونه گیری:

     در این پژوهش از روش نمونه برداری چند مرحله ای استفاده شد و گروه نمونه را 590 نفر شامل (231 پسر و 259 دختر) تشکیل می دادند.

    روش پژوهشی: 

    توصیفی - اکتشافی.

    ابزار اندازه گیری: 

    آزمون هوش آدمک گودیناف. 

    طرح پژوهش:

     یک طرح روان سنجی بوده و در آن هنجاریابی انجام شده است. پژوهش توصیفی و فاقد گروه های آزمایش و گواه است.

    نتیجه گیری

    آزمون هوش آدمک گودیناف دارای روایی تفکیکی (141/0) و اعتبار (782/0) است در ضمن بین عملکرد دختران و پسران در این آزمون تفاوت معنی داری وجود داشت اما بین شاغل بودن مادر و هوش فرزندان رابطه معنی دار به دست نیامد. همچنین بین ترتیب تولد دانش آموزان و هوش تفاوت معنی دار وجود نداشت.

    کلیدواژگان: آزمون هوشی گودیناف (DAP)، پایایی، اعتبار، آزمودنی، هنجار، سن زمانی آزمودنی
  • معصومه اسماعیلی صفحات 21-36

    تعارضات زناشویی یکی از مشکلات شایع جامعه ی امروزی به شمار می آید که معمولا به صورت پایدار در آمده و بنیان خانواده را تحت تاثیر خود قرار می دهد. در حل تعارضات زناشویی به درمان هایی نیاز است که کوتاه مدت بوده و در عین حال بگونه ای توان بخشی باشد که بدون حضور مشاور و با حفظ استقلال افراد دچار تعارض، به ایشان کمک کند تا زندگی توام با آرامش و رشد را تجربه کند. در این پژوهش تلاش شده است سه نمونه از درمان بر اساس اجرای فن خودگویی مبتنی بر واقعیت تشریح شود که نتایج نشان می دهد. در هر سه مورد، این نوع از درمان به حل تعارضات زناشویی منجر گردیده است.

    کلیدواژگان: تعارضات زناشویی، فن خود گویی مبتنی بر واقعیت
  • ناهید جهانشاهی، صغری ابراهیم قوام صفحات 37-58
    در این پژوهش رابطه ی بین سبک های تفکر معلمان (قانونگذار، اجرایی، قضایی، کلی نگر، جزیی نگر، آزاد اندیش و محافظه کار) با متغیرهایی چون سن، جنسیت، رشته ی تحصیلی، میزان تحصیلات و مقطع تحصیلی مورد بررسی قرار گرفته است. شرکت کنندگان در این مطالعه 200 نفر (75 مرد، 125 زن) از معلمان زن و مرد مقاطع سه گانه ی تحصیلی شهرستان بم بودند که به روش نمونه گیری نسبی تصادفی از جامعه ی آماری (تمامی معلمان زن و مرد سه مقطع تحصیلی) انتخاب گردیدند. ابزارهای اندازه گیری در این پژوهش عبارت بودند از (1) پرسشنامه ی سبک های تفکر استرنبرگ و واگنر (1992). (2) پرسشنامه ی جمعیت شناختی محقق ساخته که اطلاعات مربوط به پاسخ دهندگان را می سنجد. جهت تحلیل داده ها از آزمون تی، تحلیل واریانس یک طرفه و رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. یافته های بدست آمده نشان داد که بین سن و سبک های تفکر قانونگذار، اجرایی، کلی نگر، آزاد اندیش و محافظه کارانه و همچنین بین جنسیت و سبک های تفکر اجرایی، قضایی، جزیی نگر، کلی نگر، و محافظه کار رابطه ی معنی دار وجود دارد. بین رشته تحصیلی و سبک های تفکر قانون گذار، اجرایی، جزیی نگر و محافظه کار و همچنین بین سطح تحصیلات و سبک تفکر قانونگذار رابطه ی معنی دار وجود دارد. بعلاوه بین سبک تفکر قانون گذار و مقطع تحصیلی نیز رابطه ی معنی دار وجود دارد.
    کلیدواژگان: سبک تفکر، جرگه سالار، قانونگذار، ناسالار، اجرایی، محافظه کار، قضاوتگر، کلی نگر، جزئی نگر، فردسالار، پایور سالار، برون نگر، درون نگر، آزاد اندیش
  • کاترین فکری، عبدالله شفیع آبادی صفحات 59-74

    تصورات ذهنی هدایت شده یک روش ذهنی است که بر پایه استفاده آگاهانه از قوه تخیل برای ایجاد تغییرات سریع در جسم و روح استوار است. برای اجرای این تکنیک شیوه های مختلفی وجود دارد. لیکن در روش سیمونتن تلقینات آگاهانه مثبت و مستقیم درباره مبارزه با بیماری و بدست آوردن سلامتی استفاده می شود. این روش که برای بیماران سرطانی مورد استفاده قرار می گیرد دارای امتیازاتی از جمله سادگی، اجرای کوتاه مدت، عدم نیاز به تجهیزات ویژه برای برگزاری جلسات می باشد. لیکن با مشکلاتی چون عدم توانایی بیماران در تصور صحنه های ارایه شده توسط درمانگر، خستگی و دلزدگی آنان بر اثر تکراری بودن محتوای جلسات و همچنین نیاز به محیطی آرام برای اجرا که در بیمارستان های کشور به سختی فراهم می شود نیز روبروست. لذا پیشنهاد می شود بیمارستان ها مکان ساکت و مناسبی را برای اجرای جلسات در نظر بگیرند، درمانگران قبل از شروع کار بیماران را با آناتومی بدن آشنا سازند، به نظر آنها درباره تعداد جلسات لازم برای ایجاد تغییر و فاصله مناسب بین جلسات احترام بگذارند و از جلسات متنوع با محتوای متفاوت بهره بگیرند.

    کلیدواژگان: روش تصورات ذهنی هدایت شده، سرطان
  • شهناز کنعانی کتمجانی صفحات 75-98

    تحقیق حاضر به منظور بررسی میزان توانمندی دانش آموزان متوسطه استان گیلان در استفاده از مهارت های زندگی طراحی شده است. آزمودنی های این پژوهش 639 نفر از دانش آموزان پسر و دختر متوسطه استان گیلان (261 نفر پسر و 378 نفر دختر) در سال تحصیلی 84-83 بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای متناسب با حجم نمونه به طور تصادفی انتخاب شدند. در این تحقیق 6 سوال و 8 فرضیه مطرح گردید که به بررسی متغیرهایی چون میزان توانمندی در استفاده از مهارت های زندگی، جنسیت، وضعیت اقتصادی، تحصیلات پدر، رشته تحصیلی، معدل، سن، و مناطق آموزش و پرورش پرداخته است. برای تجزیه و تحلیل داده های این پژوهش علاوه بر آمار توصیفی از آزمون تجزیه و تحلیل واریانس یکطرفه و آزمون LSD در صورت معنادار بودن تفاوت، آزمون L، ضریب همبستگی پیرسون و آزمون خی دو استفاده شد. نتایج نشان داد که دانش آموزان حداقل 59 درصد میزان توانمندی در استفاده از مهارت های زندگی را از خود نشان داده اند یعنی آنها قادر هستند در 59 درصد از 100 درصد موارد از مهارت های زندگی استفاده نمایند. بین میزان آگاهی دانش آموزان در مولفه های مهارت های زندگی تفاوت معناداری وجود دارد. به طوری که میزان آگاهی دانش آموزان در زمینه ی مهارت خودشناسی بیشتر و مهارت شوخ طبعی کمتر از مهارت های دیگر می باشد. بین دانش آموزان دختر و پسر متوسطه از لحاظ میزان آگاهی در زمینه مهارت های زندگی تفاوت معناداری وجود ندارد. ولی بین آنان در استفاده از مهارت های زندگی تفاوت معناداری وجود دارد. یعنی پسران بیشتر از دختران از مهارت های زندگی استفاده می کنند. دانش آموزان مهمترین منابع کسب اطلاعات در زمینه مهارت های زندگی را به ترتیب والدین 7/19 درصد، کتاب های درسی 8/18 درصد، کتاب های غیر درسی 5/7 درصد، رسانه های گروهی 2/4 درصد ذکر کرده اند و همچنین بین پسران و دختران در زمینه منابع کسب اطلاعات تفاوت معناداری وجود ندارد. ولی بین مناطق آموزش و پرورش و پایه تحصیلی در زمینه منابع کسب اطلاعات از مهارت های زندگی تفاوت معناداری وجود دارد. بین میزان توانمندی دانش آموزان پسر و دختر متوسطه در استفاده از مهارت های زندگی تفاوت معناداری وجود دارد و نیز بین میزان آگاهی، معدل دانش آموزان و استفاده از مهارت های زندگی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد ولی بین سن و استفاده از مهارت های زندگی رابطه معناداری وجود ندارد و در نهایت این که بین دانش آموزان طبقات گوناگون اقتصادی، سطوح تحصیلات والدین و رشته تحصیلی در استفاده از مهارت های زندگی تفاوت معناداری وجود دارد ولی بین دانش آموزان مناطق مختلف استان گیلان در استفاده از مهارت های زندگی تفاوت معناداری وجود ندارد.

    کلیدواژگان: مهارت های زندگی، وضعیت اقتصادی، توانمندی دانش آموزان
  • محمد صدیق قادری، اسماعیل زارعی زوارکی صفحات 99-122

    پژوهش حاضر با هدف بررسی راهبردهای توسعه تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات در نظام های آموزشی استرالیا، آمریکا و هند و مقایسه آنها با ایران انجام شده است. سوال های اساسی آن عبارتند از: (1) اهداف و خط مشی های کشورهای مورد مطالعه در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات کدامند؟ (2) کشورهای مورد مطالعه از چه طرح ها و نوآوری هایی جهت توسعه تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش استفاده کرده اند؟ برای انجام این پژوهش از روش تحقیق توصیفی مبتنی بر تجزیه و تحلیل مقایسه ای براساس روش جرج بردی استفاده شد. داده های تحقیق از طریق مطالعه و بررسی منابع اینترنتی، پایان نامه ها و دیگر تحقیقات انجام شده، مقالات مندرج در مجلات و کتاب ها، سایر اسناد و مدارک موجود در کتابخانه ها و نیز تعامل با متخصصین آموزشی از طریق پست الکترونیکی جمع آوری و سپس تجزیه و تحلیل و طبقه بندی شدند. برخی از یافته های مهم آن به شرح زیر است: کشور آمریکا با هدف کلی آماده کردن دانش آموزان برای قرن 21 اقداماتی مانند طرح مدارس متوسطه مجازی، طرح کلاس درسی هوشمند، زیر ساخت ملی اطلاعاتی در جهت توسعه تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات در آموزش و پرورش اقدام کرده است. کشور استرالیا نیز با اهداف دراز مدت به منظور آماده کردن دانش آموزانی خلاق که در استفاده از تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات کارا باشند با طرح هایی از جمله پایگاه داده ها برای آموزش و تربیت فنی و حرفه ای، آموزش بین المللی و شبکه منابع در این مسیر گام برداشته است. استراتژی کلان کشور هند تبدیل این کشور به یک قدرت مطرح در تکنولوژی اطلاعات تا سال 2008 است. طرح مطالعات و سواد کامپیوتری، طرح تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات در مدارس و طرح مدارس هوشمند از جمله نوآوری های این کشور در زمینه توسعه تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات است. کشور ایران نیز به سوی فراهم آوردن محیط یاددهی - یادگیری مبتنی بر تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات در جامعه و در نظام آموزش و پرورش حرکت کرده است. پروژه آزمایشی مدارسی هوشمند، تجهیز مدارس و مراکز به رایانه و اتصال به شبکه، پروژه اتوبوس اینترنتی، شبکه آموزشی رشد و طرح مدارس از راه دور از جمله طرح های نوین این کشور است.

    کلیدواژگان: تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات، نظام آموزشی، تکنولوژی آموزشی
  • مسعود نصرت آبادی، محسن جوشن لو صفحات 123-148
    پایایی و روایی پرسش نامه پنج عامل اصلی شخصیت (BFI)، بر روی 240 دانشجو (151 دختر و 89 پسر) مورد بررسی قرار گرفت. همسانی درونی زیر مقیاس های پنج گانه از 61/0 تا 8/0 متغیر بود. برای بررسی روایی صوری پرسشنامه از 6 کارشناس نظر خواهی شد که همگی توان سنجش ابعاد پنج گانه شخصیت توسط این آزمون را تایید کردند. تحلیل عاملی اکتشافی که برای بررسی روایی سازه بکار گرفته شد، به استخراج پنج عامل انجامید. این پنج عامل مجموعا 40 درصد از واریانس کل را تبیین می کنند. علاوه بر این، تحلیل عاملی تاییدی نیز مدل پنج عاملی شخصیت را تایید کرد. یافته ها نشان داد که برای بررسی ابعاد پنج گانه شخصیت در جمعیت دانشجویی، کارایی مناسبی دارد.
    کلیدواژگان: پرسشی نامه عامل اصلی شخصیت (BFI)، مدل پنج عاملی، پایایی، روایی، دانشجویان
  • علی نوری، مرتضی امین فر صفحات 149-172
    این پژوهش با هدف مقایسه ارزشیابی عملکرد معلمان مدارس ابتدایی شهر کرمانشاه با در نظر گرفتن ویژگی های جمعیت شناختی آنان (جنسی، تحصیلات و سابقه خدمت) انجام شد و به همین منظور سه سوال مطرح گردید. جامعه آماری این پژوهش را کلیه معلمان مدارس ابتدایی شهر کرمانشاه تشکیل می داد که از این تعداد 340 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد. روش تحقیق در این پژوهش روش پس رویدادی و ابزار گردآوری داده ها فرم ارزشیابی عملکرد معلمان بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و...) و جهت آزمون سوالات پژوهش از آزمون tمستقل و آزمون تحلیل واریانس یک راهه (ANOVA) استفاده گردید. نتایج تحقیق نشان داد که بین ارزشیابی عملکرد معلمان زن و مرد در مدارس ابتدایی تفاوت معناداری وجود ندارد اما بین میزان تحصیلات و سابقه خدمت معلمان و ارزشیابی عملکرد آنان تفاوت معناداری وجود دارد.
    کلیدواژگان: ارزشیابی، عملکرد معلمان، جنسی معلمان، تحصیلات معلمان، سابقه خدمت
|
  • Alirza Jafari, Ali Delavar Pages 1-20
    Research aim

    Normalizing Goodenough's Draw A Person (DAP) intelligence test in Saveh city (Iran).

    Research sample:

     the research sample comprised 590 (231 boys and 259 girls), aged 6-11, who were randomly selected using multiple stages method. S.

    Research method

    descriptive- exploratory.

    Research instrument: 

    the DAP intelligence test.

    Research plan: 

    a psychometric plan aiming al normalizing the Goodenough's DAP intelligence test. ti.

    Results:

    for the normalized DAP intelligence test, the differentiated validity was (1141) and the reliability (/782). In addition, there was a meaningful difference between boys and girls' performance on the DAP

    Keywords: Good enough's DAP intelligence test, normalizing, Performance
  • MaSoumeh Esmaili Pages 21-36

    Marital conflict is one of the common problems in recent years in which tended to be permanent ones and affects family structure. Short-term therapy is needed for marital conflicts and must be in nature so effective and helpful that without counselor's presence helps a client to have a healthy life. In this research, we tried to present three case studies that include "self-talking technique based on reality". The findings showed that the three of them results to marital conflicts' resolution

    Keywords: marital conflicts, Self-talking
  • Nahid Jahanshahi, Soghra Ebrahim Ghavam Pages 37-58
    This study aims at carrying out a comparative study on the relationship between seven thinking styles with age, gender. academic level and academic filed in elementary, guidance and high schools' teachers in Barn town. 200 teachers ( 25 females and 75 males) participated in this study. The seven variable of thinking styles were measured by the Inventory of Thinking Styles and the jive independent variables were rated by a questionnaire of demography. The findings showed that there is a significant relationship between the variables. T test showed that factor age was related lo legislative, executive, global, liberal and conservative thinking slytes . The gender was related executive, judicial, local, global and conservative thinking styles. Academic filed was related lo legislative, executive, local, conservative thinking styles. The academic level was related lo legislative thinking style. The period of academic was related lo legislative thinking style. This study supported from ve,y hypotheses of Gorigorenko and Sternbergs' studies
    Keywords: : thinking styles, age, gender. academic leve, academic filed, teachers
  • Katrin Fekri, Abdollah Shafi Abadi Pages 59-74

    Guided Imagery Method is a mental method that is based on informed use of imagination to create quick changes in the soul and body. There are different methods to implement this technique. But in Simonton's Method, informed positive and direct inspirations about combating the disease and regaining "5l health are used. This method which is used/or cancer patients has many advantages such as simplicity. short-term implementation and no need to special equipment for holding session. Yet. there are other problems such as patientsfailure to imagine the scenes presented by therapist, their boredom due to repetition of the con lent ofsessions and also needing a calm and relax environment for implementation, which is hardly provided; in the hospitals of the country. Therefore, it is here, recommended that the hospitals consider a quiet and suitable place for holding the sessions. Therapists introduce the body anatomy to the patients before starting to work, respect their . opinion about the number of necessary sessions for creating the change and enough intervals between the sessions, and use a variety ofsessions with different contents

    Keywords: Guided Imagery Method, Cancer
  • Shahnaz KanAni Katamjaki Pages 75-98

    The present research was done in order to study the degree of capability of secondary school students to use life skills in Guilan province. The subjects comprised 639 boys and girls students, who were selected randomly. The research brings up six questions and eight theories, so that to study variables such as degree of ability of life skills, gender, economic situations, father's education, study field, average, age, and areas of education. In order lo analysis the data, rhis research is used in several ways such as one way analysis of variance (ANO VA) testing and LSD test if there is meaningful differences, T test, Pearson correlation coefficient and chi square. in addition to descriptive statistic. The results showed that students have used about 59 percent of life skills in their life. It was showed that there is a meaning/iii difference between degrees of students' awareness component of life skills. There was also no meaningful difference between girls and boys in awareness of life skills, but between them in using of life skills the difference was meaningful, although boys are using these skills more than girls.

    Keywords: Capability, Life skills, secondary school students
  • Mohammad Sedighi Ghaderi, Esmail ZareI Zavaraki Pages 99-122

    The purpose uf this research was to study strategies of information and communications technology development in USA. Australia and India educational system and to compare them with Iran. The important questions of the study were: what are objectives and strategies of these countries in area of g. information and communications technology? What are their innovations for developing of information and communications technology in educational system? The research method was § descriptive, according to Brody's method. The results indicated that: objectives, strategies and innovations in USA are: to prepare students for twenty first century; smart schools design; t; smart class design; national program for developing Information g. and communications technology in education. Objectives, strategies and innovations in Australia are: prepare of creative students for using Information and communications technology; to develop oflnternational instruction and resources network. Objectives, strategies and innovations in India are: to develop of country as a powerful country in In.formation technology till two thousands eighth year; computers literacy and studies design; information and communications technology in schools design; smart schools design. Objectives, strategies and innovations in Iran are: to prepare of teaching and learning environment according to Information and communications technology in society and education ;smarl schools project Internet Bus project ;Roshd instructional network and distance education.

    Keywords: communications Educational System, Educational objectives, Strategies, Educational innovations
  • Masoud Nosrat Abadi, Mohsen Jowshan Lou Pages 123-148
    The reliability and validity of the scores on the Big Five Inventory (BFI) were examined in a sample of 240 university students, (151 girls and 89 boys). Internal consistency of the subscales of BFI ranged from. / 61 to. 8. Face validity of the scale was confirmed by 6 experts (psychologists and psychiatrists). By the use of exploratoryfactor analysis, 5 factors were extracted. On the whole, these five factors accounted for about 40 percenl of variance of the data. Moreover, Confirmatory Factor analysis confirmed the five factor model of personality. The results of this study indicated Ihat BFI can be applied with the university students' population
    Keywords: Big Five Inventory (BF!). reliability, validity, University Students
  • Ali Nouri, Morteza Amin Far Pages 149-172
    The main purpose of this study was to compare of the teachers' performance evaluation among the elementary schools teachers in Kermanshah city, with respect to their demographic characteristics (gender, academic degree, job experience). For this purpose, three questions were posed and each of which were answered. Statistical population of the research consisted of all the teachers in the elementary schools in Kermanshah city. 340 teachers were selected as statistical sample .The method of this research was exposit facto method .The instrument of this study was teacher performance evaluation form. The data were analyzed by descriptive statistics (frequency distribution,percent, mean). Also, the data were analyzed by independent test and One Way Analysis of Variance (ANOA). The results revealed that: there is not a significant difference in the performance evaluation between male and female teachers, but the difference between level of academic degree and job experience was significant.
    Keywords: Evaluation, teachers' performance, elementary schools. demographic characteristics